آشنایی با کلاه قره قل

کلاه قره قل که به کلاه افغانستانی نیز معروف است روزگارانی نماد شخصیت و احترام افراد در افغانستان محسوب می شد و یکی از مشهورترین صنایع دستی افغانستان به شمار می رفت. اما امروزه تعداد محدودی از آن استفاده می‌کنند و از کلاه قره قل پوست بره، بیشتر به عنوان خاطره یاد می‌شود.

کلاه پوست قره قل کلاهی است که رئیس جمهور افغانستان، آقای حامد کرزای نیز از آن استفاده می‌ کرد.

قره قل چیست؟

قره قل، یکی از نژادهای گوسفند است که پوستی مرغوب و به شکل حلقه حلقه دارد. گوسفند قره قل به دلیل داشتن پوست ضخیم در شرایط سخت آب و هوایی، گرما و سرمای شدید مقاومت بالایی دارد.

در زبان ترکی، قره به معنای سیاه و قل به معنای مو و کرک است. در ولایت سرخال ازبکستان، شهری به نام قره قل وجود دارد که خاستگاه این نژاد از گوسفند است. بعد از ولایت سرخال ازبکستان، نژاد این گوسفند به آسیای مرکزی، یعنی کشور افغانستان و ایران کشیده شد.

مشخصات کلاه قره قل پوست بره

کلاه‌ های قره قل از نظر ظاهری، بیضی شکل هستند و ظاهری ساده دارند و در انتهای این کلاه، حالت گودی وجود دارد که برای برداشتن و گذاشتن کلاه بر سر خوشدست می‌باشد.

این کلاه هنگام استفاده، به فرد جلوه خاصی می‌دهد که نشانگر ابهت و بلند مرتبه بودن هست.

کلاه قره قل که از پوست بره تولید می شود مخصوص افراد میانسال است و در بین جوانان استفاده از آن مرسوم نیست و معمولا سایز های ۵۶ تا ۵۹ برای افراد مناسب می‌ باشد.

کلاه قره قل پشم بره

پشم قره قل دارای رنگ‌ های متفاوتی است که هر رنگ آن دارای ارزش و کیفیت مخصوص به خود می‌باشد مثلا رنگ سیاه و کبود پشم گوسفند قره قل قیمت بسیار بالایی دارد و بعد از آن، رنگ شتری و خاکستری از ارزش، کیفیت و قیمت بالاتری برخوردار هستند و در درجات سوم و چهارم قرار دارند.

بهترین و قیمتی‌ ترین پوست را سور می‌نامیم که پشم روی پوست هموار است و از هزار بره تنها یک بره پوست سور دارد مردم شمال افغانستان پوست قره قل را تقر می‌نامند. آن‌ ها از پوستی که مرغوب نباشد کلاه گردی می‌سازند که به آن کلاه ثقری می گویند.

نحوه تولید کلاه پوست قره قل

برای ساخت کلاه قره قل پوست بره، بره تازه متولد شده از مادر را ذبح کنید و پوست آن را جدا کنید.
سپس پوست را یک روز نمک و شوره بزنید تا تارهای پشم خوب بخوابد.
روز بعد پوست‌ ها را در آفتاب بگذارید تا خشک شوند.
در این مرحله، آش‌کاری پوست قره قل فرا می‌رسد.
پوست را برای مدت ۱۸ تا ۲۰ روز نمک و آب جو بزنید و در میان پوست گاو بپوشانید.
برای نرم شدن، پوست را در آب جوش بخوابانید و حتماً باید در محیطی مرطوب نگهداری کنید.
پوست را از میان پوست گاو بیرون کشیده و می‌شویید و در آفتاب خشک می‌کنید.
پس از آن با چوب، خوب پوست را می‌تکانید و قسمت‌ های نازک را قیچی می‌کنید بعد از قیچی کردن قسمت‌ های نازک، نوبت ساخت کلاه است.